انسان كامل در قرآن

لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وَالْمَلائِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّائِلِينَ وَفِي الرِّقَابِ وَأَقَامَ الصَّلاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُوا وَالصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ وَحِينَ الْبَأْسِ أُوْلَئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَأُوْلَئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ (بقره، ١٧٧)

در اين آيات، قران انسان شايسته را با ويژگى هايش معرفى مينمايد. آيه با صيغه ى نفى آغاز ميشود.

بر يا نيكويى آن نيست كه روى آورديد به شرق و غرب ( يعنى به عوامل مكانى، جغرافيايى، قومى ، سمتى ). اينجا نيكويى از صفت به شخص تعلق ميكيرد.بلكه بر يا نيكوكارى آنست كه ( يعنى آدم نيكو كار كسى است كه ):

الف – ايمان بيآورد به:١- خدا ( آفريننده ) بشناسد كسى را كه او و همه هستى را خلق كرده و مكلفيت خودرا در برابر او.٢- روز آخرت ( مرحله ديگر  و دوره پاسخگويى از عملكرد اين دنيا)٣- ملائك ( نيرو ها و مخلوقات ديگر، غير از محسوسات ما كه مخلوق خداوند اند و سهيم در كار اين دنيا)٤- كتاب ها ( نظامات و قوانين خدايى نه مصلحت هاى زمانه و روز گار و منافع فردى و گروهى)٥- انبياء ( همه معلمين و پيشوايان بشريت ).

ب – و بدهد و خرچ كند مال و امكانات را ( يعنى از خودت و خودخواهى هايت خارج شو و به ديگران بيانديش ، و به همان گونه كه خداوند به او عطاء كرده او نيز به ديگران ميدهد) با وجوديكه آنرا دوست دارد ، به:١- بستگان و نزديكان ( بسيارى حاضرند به بستگان شان بدهند )٢- يتيم ( كسانى كه سر پرست ندارند)٣- مسكين ( زمينگير ، مسكن گزين شده، معلول و هر يكى كه حركت نميتواند و معيشت اش را نميتواند تأمين كند)٤- فرزندان راه ( آنانيكه تعلق به راه حق دارند، فرزندان شهدا، مفقودين جهاد و آنانيكه در راه خدا نيازمند شده اند)٥- سائلين ( نيازمندان، كسانى كه نياز مالى در ابعاد مختلف دارند)٦- آزاد كردن گردن ها ( خرچ كردن براى آزاد كردن انسانها از مكلفيت هاى مالى ايكه در گردن شان است، براى رهايى ملتهاى در بند استعمار، برده هاى سياسى، اقتصادى و فرهنگى كه روح و جسم شان اسير شده )

آنهايى كه إيمان آورده اند به پنج مورد بالا و خرچ ميكنند به شش مورد متذكره، ميرسند به مرحله ى كه خود را براى عبادت خدا رام كنند و مكلفيت هاى اجبارى مالى يعنى ذكات را بدهند. اين مكلفيت مالى غير از دادن مال به مستحقين است كه در بالا از آن ذكر رفت 

ج – اقامه صلاته و رويكرد بخدا ( در همه امور ، هدف  شان به سمت خدا است )

د – تزكيه مالى ( پاك كردن مال از ناپاكى و تفكيك آن از آنچه ما مستحق آن نيستيم )

س – وفا به عهد ( وفادارى در ابعاد مختلف و صداقت در روابط اجتماعى) آنگاه كه متعهد ميشويم .

ط – صبر كردن در :١- پريشانى ها ٢- سختى ها( پايدارى در برابر مشكلات و سختى هايكه در ساختن شخصيت ايمانى خود و در پيريزى جامعه اسلامى، به شما ايجاد ميشود.

قران در آخر نتيجه گيرى نموده، ميگويد : اين افراد با اين خصوصيات و اعمال اند كه راست ميگويند كه إيمان دارند.و اينها متقيان اند ( كسانى اند كه در برابر اراده الهى رام و راضى اند.)در همچو جامعه و با چنين افراد ايكه ايمان به خدا، معاونت اجتماعى، عدالت اقتصادى، صداقت اخلاقى و استقامت انسانى و دينى وجود دارد، اسلام كه مظهر كرامت انسانى و عدالت اجتماعى است تبلور و تجسم مى يابد.